http://www.farmer.pl/produkcja-roslinna/inne-uprawy/wlokniste/artykuly/zezwolenie-na-uprawe,937,0.html
Rolnicy wracają do uprawy konopi. Pojawiły się firmy, które chcą je skupować. Swoje zrobiło także wprowadzenie dopłat bezpośrednich. W wypadku konopi należą się nie tylko dopłaty podstawowe, ale także uzupełniające. Warto więc zagospodarowywać odłogi do uprawy tej trochę zapomnianej rośliny.
Według ARiMR w ubiegłym roku konopiami obsiano 850 hektarów, gdy w poprzednich latach około 100 hektarów.
Wymagania
Konopie mają duże wymagania wodne. Na wytworzenie jednostki suchej masy potrzebują dwa razy więcej wody niż pszenica. Mają też duże wymagania glebowe. Najlepsze do ich uprawy są gleby żyzne, dobrze zatrzymujące wodę, należące do kompleksów: pszennego bardzo dobrego, pszennego dobrego i żytniego bardzo dobrego. Udają się także na torfach, gdzie dobrze zwalczają chwasty oraz bardzo dobrze wykorzystują zapasy azotu.
Odczyn gleby powinien być obojętny. Przy wieloletniej uprawie konopi na tym samym polu może dochodzić do wyczerpania z niej wapnia, bo rośliny te pobierają dużo tego składnika. Dlatego konieczne jest wykonanie wapnowania. Konopie mogą być uprawiane także na glebach skażonych i zdegradowanych, gdzie nie można uprawiać innych roślin.
Przedplon
Konopie nie mają dużych wymagań co do przedplonu. Mogą być uprawiane po zlikwidowanych użytkach zielonych, roślinach okopowych i motylkowych, a także po zbożach. Bardzo dobrze oczyszczają pole z chwastów. Mogą być uprawiane także w monokulturze przez kilka lat po sobie. Przy zbyt długiej monokulturze może wystąpić większe nasilenie chorób grzybowych oraz zarazy gałęzistej - rośliny pasożytującej na korzeniach konopi. Poza tym może nasilić się żerowanie pchełek ziemnych.
Konopie są dobrym przedplonem dla roślin następczych (głównie zbóż ozimych), bo pozostawiają glebę odchwaszczoną i w dobrej strukturze.
Po przedplonach późno schodzących z pola wykonuje się głęboką orkę przedzimową. Szczególnie na glebach zwięzłych powinna być ona wykonana na głębokość 30 cm. Uprawa wiosenna ogranicza się zwykle do bronowania. Jeśli gleba jest nadmiernie zbita, można wzruszyć ją kultywatorem i wyrównać broną.
Nawożenie
Potrzeby pokarmowe konopi są dwukrotnie większe od ilości składników pokarmowych zawartych w plonie. Znaczna część tych składników pozostaje w korzeniach i wraca do gleby wraz ze ściernią i opadłymi liśćmi. Plon 10 t słomy i 500 kg nasion wymaga pobrania przez rośliny 190 kg azotu, 70 kg fosforu, 160 kg potasu, 40 kg magnezu i 170 kg wapnia.
Konopie korzystnie reagują na intensywne nawożenie organiczne i mineralne. Obornik stosuje się jesienią przed orką przedzimową. Z powodzeniem można stosować także nawozy zielone.
Przy uprawie bez obornika na hektar należy zastosować 100-150 kg azotu, 50-70 kg fosforu i 140-160 kg potasu. Nawozy fosforowe i potasowe, a także wolno działające nawozy azotowe (np. mocznik) wysiewa się wcześnie, na 14 dni przed siewem. Szybko działające nawozy azotowe (saletry) wnosi się bezpośrednio przed siewem i miesza z glebą za pomocą brony.
Pogłówne stosowanie azotu jest mniej efektywne.
Azot - zwiększa plon słomy i włókna, szczególnie długiego, ale jednocześnie obniża zawartość włókna i pogarsza jego jakość.
Fosfor - przyspiesza dojrzewanie i wykształcenie nasion.
Potas - zwiększa zawartość i jakość włókna.
Miedź - jej niedobór wywołuje gąbczastość łodyg (gną się i łamią, słoma jest bezwartościowa).
Siew
Konopie uprawiane w Polsce, mimo że kiełkują w temperaturze -1 st.C i znoszą przymrozki do -5 st.C powinny być jednak siane w glebę dobrze ogrzaną (do 8-10 st.C), bo inaczej wolno rosną i łatwo się zachwaszczają. Siew konopi przypada po zakończeniu siewów zbóż jarych: w rejonach południowych w I i II dekadzie kwietnia, a w środkowych i północnych w II i III dekadzie. Na hektar wysiewa się 40-45 kg nasion w rzędy o rozstawie 15-20 cm. Głęboki siew, na 5 cm, zabezpiecza nasiona przed wyjadaniem przez ptaki. Na glebach zwięźlejszych należy wysiewać je płycej - na 3-4 cm. Nasiona konopi można zaprawiać przed zgorzelą siewek, stosując Zaprawę nasienną T zawiesinową. Obecnie zarejestrowane są 3 odmiany konopie: Beniko, Białobrzeskie i Silesia. Odmiany te pozwalają zebrać średnio 9-10 t słomy i 800 kg nasion z hektara.
Pielęgnacja
Konopie są jedną z roślin najbardziej przyjaznych środowisku, gdyż prawie nie stosuje się w ich uprawie preparatów chemicznych. Same zagłuszają chwasty i na ogół odstraszają szkodniki. W razie ewentualnego zachwaszczenia bezpośrednio po siewie konopi do zwalczania chwastów dwuliściennych można stosować: Afalon 50 WP (1-1,3 kg na hektar), Afalon Dyspersyjny 450 SC (1-1,3 litra na hektar), Linurex 50 WP (1-1,3 kg na hektar), Linurex 500 SC (1-1,3 litra na hektar) i Linusol Stefes 450 SC (1-1,3 litra na hektar). W wypadku powstania po siewie skorupy glebowej należy ją zniszczyć lekkimi bronami. Pchełkę chmielową można zwalczać, stosując Diazinon 250 EC w dawce 1 litra na hektar po zaobserwowaniu na roślinach pierwszych uszkodzeń.
Zbiór
Konopie kosi się, gdy w dolnej części połowie kwiatostanów żeńskich, nasiona tkwią jeszcze w podkwiatku, a ich okrywa jest ciemna, szarobrunatna i szara. Konopie kosi się na wysokości 10 cm. Po przeschnięciu ścięte rośliny zbiera się z pokosów, wiąże w snopki, zestawia w kopki, a po 2 tygodniach dosuszania układa się w stertach. Wilgotność słomy nie może przekraczać 20 proc. Nasiona oddziela się za pomocą grzebieni lub odziarniarek.
Problemem w zbiorze konopi jest brak odpowiednich maszyn. W Niemczech do zbioru konopi stosuje się kombajny ze specjalnym hederem, wyposażone w sieczkarnię. Dzięki sieczkarni słoma szybciej wysycha, a później można ją zbelować. Niemieckie firmy interesują się polskimi konopiami, ale chcą współpracować z dużymi producentami, którzy uprawiają je na co najmniej 100 hektarach.
Zasady uprawy konopi w Polsce określa ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. nr 75). Zgodnie z nią uprawa konopi może być prowadzona na określonej powierzchni, w wyznaczonych rejonach, na podstawie zezwolenia i kontraktacji. Minister rolnictwa w porozumieniu z ministrem zdrowia określa w rozporządzeniu ogólną powierzchnię przeznaczaną corocznie pod uprawę konopi oraz rejonizację z podziałem na poszczególne województwa. Natomiast Wojewoda określa w rozporządzeniu powierzchnię uprawy konopi w poszczególnych gminach, w ramach powierzchni określonej dla województwa przez Ministra Rolnictwa.
Rolnik może uprawiać konopie na podstawie zezwolenia wójta lub burmistrza właściwego ze względu na miejsce położenia uprawy oraz umowy kontraktacji, zawartej z odbiorcą prowadzącym kontraktację na podstawie zezwolenia wojewody.
W ubiegłym roku rolnicy otrzymywali za tonę słomy 2,50 zł, co przy średnim plonie 10 t zapewniało 2,5 tys. zł z hektara. Poza tym można było zebrać 800 kg nasion, otrzymując za 1,6 tys. zł (2 zł/kg). Rolnik uzyskiwał z hektara konopi w sumie ponad 4 tysiące zł. Trzeba uwzględnić dopłaty podstawowe i uzupełniające - ok. 500 zł. Koszty prowadzenia plantacji były niewielkie. Materiał siewny potrzebny do obsiania hektara kosztuje ok. 300 zł. Trzeba do tego dodać koszty dość intensywnego nawożenia mineralnego i zbioru.
Od roku 2003 działa w Poznaniu Polska Izba Lnu i Konopi. Rolnicy zajmujący się uprawą lnu i konopi mogą zwracać się do izby o porady: Polska Izba Lnu i Konopi, ul. Wojska Polskiego 71B, 60-630 Poznań, tel. (0-61) 845 58 00, fax (0-61) 841 78 30, e-mail: hempflax@inf.poznań.pl
Źródło: "Farmer" 04/2005
|
